Εκφυλιστική νόσος σπονδυλικής στήλης: ορισμός, διαγνωστικά κριτήρια, εκφυλιστική διαδικασία, κλινικά χαρακτηριστικά.
15o Πανελλήνιο Συνέδριο Περιοχικής Αναισθησίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Αγωγής, Καλαμπάκα, 2-5 Οκτωβρίου 2014. Κλινικό φροντιστήριο ΙΙ: Οξύς και χρόνιος πόνος Σπονδυλικής στήλης. Θεραπευτικές παρεμβάσεις πριν και μετά το χειρουργείο. Εκφυλιστική νόσος σπονδυλικής στήλης: ορισμός, διαγνωστικά κριτήρια, εκφυλιστική διαδικασία, κλινικά χαρακτηριστικά. Μιλτιάδης Καράβης, φυσίατρος. Η εκφυλιστική νόσος της σπονδυλικής στήλης στην ουσία δεν είναι νόσος. Χρησιμοποιούμε τον όρο αυτό για να περιγράψουμε τις βραδείες μεταβολές και τις εκφυλιστικές αλλαγές (οστών, δίσκων, τενόντων, μυών, αρθρώσεων) που «φυσιολογικά» και «αναμενόμενα» εμφανίζονται στη σπονδυλική στήλη καθώς γερνάμε. Ουσιαστικά αναφερόμαστε σε οποιαδήποτε πάθηση των δομών της σπονδυλικής στήλης σχετίζεται με τη φθορά (κυρίως των οστών και των μαλακών μορίων). Οι μεταβολές αυτές αρχίζουν από τον μεσοσπονδύλιο δίσκο (δισκοπάθεια) και συμπαρασύρουν τις σπονδυλικές αρθρώσεις (σπονδυλαρθροπάθεια) και τον νευρικό ιστό (στένωση τρήματος και σπονδυλική στένωση). Η εκφυλιστική νόσος της σπονδυλικής στήλης είναι η βασική αιτία χρόνιας δυσλειτουργίας ή/και αναπηρίας, η πιο συχνή αιτία παραπομπής για MRI και CT και ο κυριότερος λόγος άλγους σε αυχενική και οσφυϊκή μοίρα. Υπάρχουν πολλές πιθανές «πηγές» πόνου και η διερεύνηση της αιτίας του πόνου συχνά ταλαιπωρεί ασθενείς και ιατρούς. Ο πόνος εκφυλιστικής αιτιολογίας μπορεί να προέρχεται από οστά, μύες, συνδέσμους, μεσοσπονδύλιους δίσκους, τα προσκείμενα σε αυτούς νεύρα, την άρθρωση facet ή άλλους παρασπονδυλικούς ιστούς. Οι πόνοι είναι περιοδικοί και επεισοδιακοί, απαντούν καλά στη συντηρητική αγωγή και σπάνια απαιτείται εργαστηριακός έλεγχος για τη διερεύνηση της αιτίας τους. Οι κατευθυντήριες οδηγίες είναι σαφείς και θα παρουσιαστούν αναλυτικά στην ομιλία. Θα αναλυθούν επίσης όλα τα στάδια της εκφυλιστικής διαδικασίας για κάθε ιστό, ενώ θα γίνει εκτενής αναφορά στην εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου, στην αυχενική και οσφυϊκή σπονδύλωση, στη σπονδυλική στένωση (κεντρική και πλευρική), τη σπονδυλόλυση και σπονδυλολίσθηση και φυσικά στις αλλοιώσεις και τις αιτίες πόνου σε μετεγχειρητικούς ασθενείς. Η συγκεκριμένη ομιλία είναι ουσιαστικά η εισαγωγή σε μια ενδιαφέρουσα διεπιστημονική συζήτηση, με έμπειρους συναδέλφους από πολλές, εμπλεκόμενες με τον οσφυϊκό πόνο ειδκότητες, για τους τρόπους αντιμετώπισης του οξέος και του χρόνιου (ειδικού και μη ειδικού) σπονδυλικού πόνου. Στόχος είναι να δείξουμε τον τρόπο συντηρητικής αντιμετώπισης των ασθενών με αυχενικό και οσφυϊκό πόνο, αλλά και εκείνων στους οποίους ο πόνος εμφανίζεται μετεγχειρητικά και εξαρτάται ή όχι από το είδος και το εύρος της εγχείρησης, ενώ αφορά τα στοιχεία της σπονδυλικής στήλης που σταθεροποιήθηκαν ή άλλα, συγγενή (γειτονικά) ως προς αυτά.